تالار گفتگوی دروس حوزه علميّه قم http://forums.1zekr.com
انسانها سفيد پوستند " ، و امثال اينها . يا بيان كميت افراد شده كه‏
همه افراد يا بعضی ، يا نشده است . اگر نشده باشد قضيه ما " قضيه مهمله‏
" ناميده می‏شود . قضايای مهمله نه در علوم و نه در فلسفه ، اعتبار مستقل‏
ندارند ، آنها را بايد در رديف قضايای جزئيه محصوره حساب كرد ، مثل آن‏
كه بگوييم : " انسان عجول است " ولی روشن نكنيم كه همه انسانها يا
بعضی انسانها عجول‏اند .
اما اگر بيان كميت افراد شده باشد ، كه همه افراد يا بعضی افراد است‏
، " محصوره " ناميده می‏شود . اگر بيان شده باشد كه همه افراد چنين‏اند ،
" محصوره كليه " ناميده می‏شود ، و اگر بيان شده باشد كه بعضی افراد
چنين‏اند ، " محصوره جزئيه " ناميده می‏شود .
پس محصوره بر دو قسم است : كليه و جزئيه ، و از آن نظر كه هر قضيه‏ای‏
ممكن است موجبه باشد و ممكن است سالبه باشد ، پس قضايای محصوره مجموعا
چهار نوع است :
موجبه كليه . مثل كل انسان حيوان يعنی هر انسانی حيوان است .
سالبه كليه . مثل لا شی‏ء من الانسان بحجر يعنی هيچ انسانی سنگ نيست .
موجبه جزئيه . مثل بعض الحيوان انسان يعنی بعضی حيوانها انسان‏اند .
سالبه جزئيه . مثل بعض الحيوان ليس بانسان يعنی بعضی حيوانها انسان‏
نيستند .
اين چهار نوع قضيه ، به نام " محصورات اربعه " معروف‏اند