تالار گفتگوی دروس حوزه علميّه قم http://forums.1zekr.com
علت مادی است ، و شكل ساختمان كه متناسب با مسكن است نه مثلا با انبار
يا حمام يا مسجد ، علت صوری است .
از نظر ارسطو هر پديده طبيعی ، مثلا يك سنگ ، يك گياه ، يك انسان هم‏
عينا دارای چهار علت مزبور هست .
از جمله مسائل علت و معلول اين است كه علت در اصطلاح علماء طبيعی‏
يعنی در اصطلاح طبيعيات ، با علت در اصطلاح الهيات و علماء علم الهی‏
اندكی متفاوت است : از نظر علم الهی كه اكنون آن را به نام " فلسفه "
می‏خوانيم علت عبارت است از وجود دهنده ، يعنی فلاسفه چيزی را علت چيز
ديگر می‏خوانند كه آن چيز وجود دهنده چيز ديگر بوده باشد وگرنه آنرا علت‏
نمی‏خوانند و احيانا آنرا " معد " می‏خوانند . ولی علماء علوم طبيعی حتی‏
در موردی كه رابطه ميان دو چيز صرفا رابطه تحريك و تحرك است كلمه علت‏
اطلاق می‏كنند . علهذا در اصطلاح علماء طبيعی ، بنا علت خانه است زيرا بنا
به وسيله يك سلسله نقل و انتقالها بالاخره منشأ ساختن يك خانه شده ، ولی‏
علماء علم الهی هرگز بنا را علت خانه نمی‏خوانند ، زيرا بنا به وجود
آورنده خانه نيست ، بلكه مصالح خانه قبلا وجود داشته است و كار بنا فقط
اين بوده كه به آنها سازمان داده است . همچنين پدر و مادر نسبت به‏
فرزند بر حسب اصطلاح علماء علوم طبيعی علت شمرده می‏شوند ولی بر حسب‏
اصطلاح فلسفه ، آنها " مقدمه " ، " معد " و " مجرا " ناميده می‏شوند
، علت شمرده نمی‏شوند .