درس پنجم
حكمت متعاليه
در درس گذشته ، اجمالا به چهار روش فكری در دوره اسلامی اشاره كرديم و نمايندگان معروف آن را نيز نام برديم . اكنون اضافه میكنيم كه اين چهار جريان در جهان اسلام ادامه يافتند تا در يك نقطه به يكديگر رسيدند و جمعا جريان واحدی را به وجود آوردند . نقطهای كه اين چهار جريان در آنجا با يكديگر تلاقی كردند " حكمت متعاليه " ناميده میشود . حكمت متعاليه به وسيله صدرالمتألهين شيرازی ( متوفا در سال 1050 هجری قمری ) پايه گذاری شد . كلمه " حكمت متعالی " وسيله بوعلی - نيز در اشارات - به كار رفته است ولی فلسفه بوعلی هرگز به اين نام معروف نشد . صدرالمتألهين رسما فلسفه خود را حكمت متعاليه خواند و فلسفه وی به همين نام مشهور شد . مكتب صدرالمتألهين از لحاظ روش شبيه مكتب اشراقی است يعنی به استدلال و كشف و شهود توأما معتقد است ، ولی از نظر اصول و از نظر استنتاجات متفاوت است .